توفیق عظیمی
برخی از رسانه های ایران اعلامیۀ منتسب به گروه مسلح طالبان را منتشر نموده اند که این گروه عملیات کشته شدن فرمانده سپاه قدس پاسداران را یک ماجرا جویی بزرگ امریکایی ها توصیف نموده و درباره پیامد های آن هشدار داده اند. گروه مسلح طالبان با جمهوری اسلامی ایران رابطه نزدیک دارند ودر سال جاری مقامات این گروه سه بار به تهران سفرهای داشته اند همچنان در مراسم تشیع جنازه قاسم سلیمانی در تهران دختر قاسم سلیمانی در سخنرانی خود بیان داشت که امریکاییان منتظر به سوگ نشستن فرزندان خود در لبنان، عراق، سوریه و افغانستان باشند، حکومت ایران نیز وعده انتقام جویی سخت را به امریکایی ها داده است. حالا با توجه به روابط نزدیک گروه مسلح طالبان با جمهوری اسلامی ایران و مشترک بودن دشمن شان این سوال مطرح میشود که آیا احتمال استفاده از گروه طالبان در خاک افغانستان به منظور انتقام جویی از امریکاییان از سوی ایران صورت خواهد گرفت یا خیر؟.
در پاسخ به این سوال باید گفت که جمهوری اسلامی ایران برای انتقام جویی و جبران کشته شدن قاسم سلیمانی از تمامی امکانات دست داشته خود استفاده خواهد برد و گروه های مسلح چون حزب الله لبنان، حماس فلسطین، حوثی های یمن، فاطمیون سوریه وسپاس قدس پاسداران شاخه عراق و همین گونه گروه مسلح طالبان در همسایگی با جمهوری اسلامی ایران وبا پیشینۀ روابط نزدیک و همکاری های مالی وتسلیحاتی این کشور به شکل جدی یکی از گزینه های مهم برای جمهوری اسلامی ایران دلایل ذیل می باشد.
مشترک بودن دشمنی با ایالات متحده امریکا: طالبان وایران ایالات متحده امریکا را دشمن مشترک خود میدانند روی همین دلیل جمهوری اسلامی ایران به این گروه کمک های تسلیحاتی ومالیاتی می کند تا اهداف و منافع امریکا را در افغانستان به خطر مواجه سازند همچنان بر اساس اعلامیه این گروه که در آن از پیامد حمله به قاسم سلیمانی هشدار داده اند دیده می شود که گروه مسلح طالبان حاضر است تا برای جبران همکاری های ایران علیه منافع و مواضع ایالات متحده امریکا ومتحدان آن یعنی حکومت افغانستان جنگ را شدت بخشند و در این مورد شکی نیست که گروه مسلح طالبان برای این کار خود از جمهوری اسلامی ایران پول و تسلیحات زیادی بدست خواهند آورد.
داغ بودن پروسه صلح میان امریکا وگروه طالبان: برای جمهوری اسلامی ایران در کنار انتقام جویی نظامی، شکست های استراتیژیکی ایالات متحده امریکا نیز به مفهوم انتقام جویی نظامی است. در این شب و روز مذکرات میان گروه مسلح طالبان و ایالات متحده امریکا به شدت جریان دارد و احتمال قوی میرود تا دو طرف به توافق دست یابند، اما این توافق تا هنوز بدست نیامده است، زیرا گروه مسلح طالبان به خواسته های حکومت افغانستان که آتش بس عمومی وخواسته ایالات متحده امریکا یعنی آتش بس موقت موافقت نکرده اند و آغاز مذکرات بین الافغانی را نیز مشروط به امضای توافق نامه از سوی ایالات متحده امریکا میدانند.
با توجه به بن بست کشیده شدن مذاکرات صلح طالبان به منظور دستیابی به امتیازات بیشتر تلاش دارند تا جنگ ها را در فصل زمستان ادامه بدهند. بنابرین این گروه به شمول کمک های حامیان دیگر خود به شدت به کمک های تسلیحاتی ومالیاتی ایران نیازمند اند، اما ایران این کمک ها را به سادگی وبدون معامله در اختیار این گروه نمی گذارد، بلکه گذاشته شدن این کمک ها مشروط به دو حالت خواهد بود. یکی شدت بخشیدن جنگ علیه نیروهای افغانی وامریکایی، ودوم؛ به درازاکشانیدن این مذاکرات تا این که جمهوری اسلامی ایران نسبتأ توانسته باشد مرگ قاسم سلیمانی را تلافی کرده باشد.
بنأ گفته میتوانیم که احتمال شدت یافتن جنگ نیابتی طالبان برای ایران در خاک افغانستان هم از لحاظ سیاسی وهم از لحاظ نظامی بیشتر است، گرچه رئیس جمهور محمد اشرف غنی در تماس تلیفونی با حسن روحانی برای آن کشور اطمینان داد که از خاک افغانستان برضد منافع کشور های همسایه استفاده نخواهد شد. اما این مورد برای ایران غیر قابل قبول است که گزینۀ چون طالبان را با آن همه امکانات که نزد آنها دارد در افغانستان نادیده بگیرد.