رویدادهای ناگوار روزهای اخیر در كشور، كه در آن شمار زیادی از هموطنان ما كشته و زخمی شدند، از دردناك ترین وقایع سال های پسین افغانستان بود.
انستیتوت صلح، رسانه و حكومتداری خوب، ضمن استدعای علو درجات برای شهدای این رویدادها و طلب شفای عاحل برای زخمیان، با توجه به اصل دموكراتیك بودن نظام و تامین حقوق و آزادی های شهروندان و نیز با عنایت به حفظ دستاوردهای نظام كنونی، مراتب آتی را اعلام می كند:
١- اعتراضات مدنی، آزادی بیان و حق انتقاد از حكومت، از دستاوردهای نظام جدید در كشور و پردستاورد ترین زمینه برای افغانستان در ده سال اخیر می باشد. انستیتوت صلح، رسانه و حكومتداری خوب، از حكومت وحدت ملی می خواهد، زمینه های قانونی استفاده از حقوق مدنی شهروندان را در نظر گیرد و با رعایت اصل دموكراتیك بودن نظام، فضای اعتراضات شهروندی را محدود نسازد و امنیت اجتماعی را قربانی امنیت فزیكی نكند.
از جانب دیگر این نظام دموكراتیك، دستاورد ملی و متعلق به همه مردم افغانستان است. در جنبش های مردمی كه زیر چتر همین نظام میسر و ممكن شده، حفظ نظام برای مردم و معترضان باید در اولویت باشد و اجازه داده نشود تا ثبات اصل نظام به خطر بیفتد.
٢- تامین امنیت نه تنها خواست معترضان بلكه خواست همه افغان هاست. انستیتوت صلح، رسانه و حكومتداری خوب از حكومت می خواهد به این خواست عمومی در ظرف سراسری و افغانستان شمول آن توجه كند. خواست ما این است كه چرایی جنبش ها و اعتراضات مردمی در نظر گرفته شود و به كاستی هایی توجه شود كه سبب شده مردم به جاده ها بیایند و اعتراض كنند.
حكومت وحدت ملی، برای فروكاستن از اعتراضات و نیز مهار تنش های اجتماعی، بایستی اقدامات التیام بخش را در مقطع كوتاه مدت و برنامه های هدفمند و موثر را در دراز مدت عملی سازد. حكومت باید در عمل نشان دهد كه به دنبال سیاست حذف نیست و رویكرد همه یا هیچ مبتنی بر انحصار قدرت ندارد. معترضان هم باید از رویكردهای قومی و سمتی دوری كنند.
٣- حكومت و معترضان بایستی اصل دشمن شناسی را در رویكرد خود رعایت كنند. هدفگذاری ها به گونه ای باشد كه انرژی و توان جنبش های اجتماعی در تضادهای درونی و خودزنی های داخل نظام هزینه نشود و این ظرفیت ها در خدمت اهداف ملی بکارگرفته شود. آنچه در فردای چهارشنبه خونین كابل دیده می شود دشمن شناسی ضعیف است كه هم حكومت و هم معترضان و در نتیجه اهداف ملی و نظام از این جهت آسیب می بینند. طولانی شدن اعتراضات و تعریف خطوط سرخ غیر قابل برگشت از جانب معترضان و بی توجهی به خواست ها در جانب حكومت، سبب عقیم شدن جنبش های اجتماعی خواهد شد. از جانب دیگر دشمنان نیز زیر چتر همین فضای ایجادشده كه همه نیروهای داخل نظام را مشغول كرده، به گسترش قلمرو خود می پردازند و كلیت نظام به خطر خواهد افتاد.
٤- از رسانه ها، جامعه مدنی و كاربران شبكه های اجتماعی می خواهیم توجه داشته باشند كه مردم افغانستان نظام كنونی را به بهای سه دهه جنگ و قربانی شدن، ساخته اند و نظام كنونی تنها آدرس حداقلی ثبات و وحدت ملت می تواند باشد. از همین جهت از همه كسانی كه در تولید و انتقال اطلاعات در حكومت، رسانه ها و شبكه های اجتماعی سهمی دارند می خواهیم كه منافع ملی را در نظر بگیرند و از پخش، تولید و بازنشر نظرهای احساساتی، قومی و معطوف به سقوط نظام بپرهیزند و نگذارند نگاه های قومی و نفرت اجتماعی عمومی تر شود.
٥- اعتراضات اخیر و برخورد اولیه حكومت با آن، براساس ضوابط نظام دموكراتیك بود؛ اما هرچه این حركت به جلو رفت، در دو سوی ماجرا، حمایت و نیز در جهت تخریب و انتقاد از آن، از ایدئولوژی های قومی و غیرملی كار گرفته شد. از آنجا که اكثریت، ملت افغانستان است و هر دو سوی ماجرا بخشی از مردم افغانستان هستند و نه همه ملت؛ از این رو هیچ كدام نمی توانند تا مرز تغییر سرنوشت اكثریت به پیش بروند و برای اكثریت كه ملت است، تصمیم معطوف به منافع خاص بگیرند؛ بنابرین، بهتر است هردو طرف ماجرا، نیروهای دلسوز، غیر متخاصم و دارای نگرش های ملی را برای یافتن راه حل بسیج كنند. چنین رویکردی که معطوف به استراتژی برد – برد است، به سود همگان خواهد بود.
۶- انستیتیوت صلح، رسانه و حكومتداری خوب معتقد است كه راه برون رفت از بحران اجتماعی موجود، نفی انحصارگرایی و تمركز قدرت در حكومت و نیز رعایت حفظ نظام و همیاری با ظرفیت موجود در میان معترضان است. پیشنهاد ما این است كه از نهادهایی چون شورای ملی و شورای علمای افغانستان و از نمایندگی سیاسی سازمان ملل در افغانستان؛ یوناما به عنوان نهادهای بی طرف استفاده شود.
انستیتیوت صلح، رسانه و حكومتداری خوب ضمن درخواست از حكومت برای دستگیری و مجازات عاملان رویدادهای اخیر، از هردو طرف می خواهد در چارچوب اصول نظام دموکراتیک براساس قاعده دموکراسی رفتار کنند و خواست های خود را نیز در همین قالب پیگری کنند و کمک نمایند که اوضاع بحرانی‌تر نشود.
والسلام
انستیتیوت صلح، رسانه و حکومتداری خوب