ترتيب او ټولونه: احسان الله سمون
انشټين په «اولم» کې وزېږېد، مګر مور او پلار يې له اولم څخه ميونيخ ته لاړل، نوموړي په رياضياتو کې فوق العاده استعداد درلود چې په ۱۹۰۰ زېږديز کال کې يې خپل تحصيلات د سويس په زوریخ پوهنتون کې سرته ورسول، دی د سويس د اختراع ګانو د ثبت په اداره کې د يوو ساده کارکوونکي په صفت وګمارل شو، نوموړي په يوه مقاله کې ثبوت کړه، چې د فلزاتو پر مخ لکه پوتاشيم، ټونګسټون او نور کله چې نور پر هغوی وځلېږي، نو له خپل ځانه الکترونونه خپروي او دې الکټرونونو ته يې فوتو الکترون وويل چې په همدې اساس يې په ۱۹۲۱ زېږديز کال د نوبل جایزه وګټله.
ويل کيږي ده یوه بله مقاله وليکله، چې د نسبت تيوري پورې مربوطه وه.
داسې هم ويل کيږي، چې په نوموړې مقاله پوهېدل دومره مشکل وو، چې ۱۲ کسانو کولی شول موضوع درک کړي.
همدارنګه د مادې او انرژۍ په باره کې يې يوه مقاله وليکله، چې که يوه توده ماده په انرژۍ تبديل شي، دومره انرژي به حاصل شي، چې د ۷ ميليون ټن ډينامنټ د انفجار په نتيجه کې د توليد شوې انرژي سره برابره وي، ددې نظريې نتیجه د اټوم بم وو، نوموړی په ۷۷ کلنۍ کې سخت ناروغ او د خوب په حالت کې مړ شو.
دلته د انشټین ځينې نظريې په لاندې ډول را وړو:
۱_ فضا منحني ده.
۲_ د دوو نقطو تر منځ لنډه فاصله مستقيمه نه ده.
۳_ فضا پرته له سرحد څخه محدوده ده.
۴_ د لمر شعاع منحني ده.
۵_ زمان نسبي دی، نشو کولی په هر ځای کې يې په دقيق ډول اندازه کړو.
۶_ فضا د شکل په لحاظ کروي نه ده، بلکې استوانوي ده.
۷_ زمان د مکان بعد دی، مکان د زمان بعد دی او خبر نه دي، چې پرته له يو بل نه موجود دي.
۸_ نړۍ درې بعدي ده او يو بعد يې زمان دی.
۹_ حرکت نسبي دی.
۱۰_ د نور سرعت په يوو ساعت کې ۱۸۶۰۰ ميله دی، د نور سرعت ثابت دی.
ويل کېږي البرټ انشټین يو بهترين فزيک پوه وو، د نوموړي د پوهې او کار په خاطر د Einstemium عنصر د دده په نوم نومول شوی دی.