د افغانانو کوچنۍ غلطي، د خپل لوی او مسلم حق له لاسه ورکول

د افغانانو یوه کوچنۍ غلطي یعنې د خپلې یوې رایې کارول کولای شي د دوی هغه مسلم حق چې باید راتلونکی ولسمشر یو اهل شخصیت  وي، له لاسه ورکړي.

زیاتره هغه پښتانه چې کمزورې سیاسي مفکوره لري په دې اند دي چې باید افغانان ښاغلي ډاکټر اشرف غني احمدزي ته رایه ورنه کړي ځکه چې ده عبدالرشید دوستم د لمړي مرستیال په توګه ټاکلی.

دغه ښاغلي تل د دوستم د لیلي دښتې قتلونو ته ګوته نیسي، خو هېڅ وخت هم پدې هکله فکر نه کوي چې که ښاغلي احمدزي، دوستم د لمړي مرستیال په توګه ټاکلی نه وای شاید چې راتلونکې ولسمشري یې له لاسه ورکړې وای. لومړی د دوستم په شان قاتلینو په هکله غواړم دوې خبرې درته وکړم. دا یو تریخ واقعیت دی چې دوستم تر ۵۰۰۰ زیات بې ګناه پښتانه په قتل ورسول، خو د ده تر څنګه آیا ښاغلي محقق او د ده ډلې د ښځو په سینو کې سیخان نه وو ورکړي؟ آیا اسماعیل خان له دوستم څخه زیات پښتانه نه دی وژلي؟ آیا د مسعود ډلې په پښتنو باندې هر ډول ظلمونه نه دي کړي؟ او د ده ډله همدا اوس هم لنډغري نه کوي؟ له بلې خوا په تاجک، هزاره او ازبک قومونو کې همدغه جنګسالاران تر ټولو زیات شهرت او د ټولو په زړو کې محبوبیت لري. یعنې که د ولسمشریزو ټاکنو نوماند وغواړي د یادو قومونو رایه تر لاسه کړي، مجبور او مکلف دي چې له یادو کسانو څخه یو تن د خپل مرستیال په توګه وټاکي. کله چې داسې ده نو د اولویت په نظر کې نیولو سره ښاغلي اشرف غني له خپل فکر او تجربې څخه په ګتې اخیستنې سره دا وپتیله څو دوستم د لمړي مرستیال په توګه وټاکي ځکه دوستم ښاغلي احمدزي ته په یقیني توګه له دوه میلیونو څخه ډېرې رایې ګټلی شي چې په دغه اندازه رایې نه ده ته محقق راوړلی شوی، نه اسماعیل خان او نه هم کوم بل جنګسالار او داړه مار.

له بل پلوه که د ښاغلي اشرف غني احمدزي شخصیت ته راشو. ښاغلی غني ملي شخص نه بلکې یو نړیوال شخص دی، ښاغلي احمدزي ته تنها د افغانستان پوهان نه بلکې د نړۍ سترې ککرۍ او لوی لوی پوهان ګوته په غاښ دي. ژوندۍ بېلګه درته وایم، ښاغلی اشرف غني د نړۍ دوهم لوی متفکر دی. که چېرې ده له ځان څخه په نړیواله کچه وړتیا ښودلې نه وای، په یقیني توګه چې اوس به بانکي مون یا بارک اوباما او یا هم د نړۍ نورو لویو ګرګو دغه ځای د خپل ځان کړی ؤ. پس کله چې مونږ له ځان سره داسې څوک لرو چې په نړۍ کې د فکر ، اند او اندیشې په ډګر کې دوهم ځای له ځان سره لري. نو زما په اند د بل بدیل او انتخاب په هکله فکر کول به زمونږ کمي وي.

که نورو نوماندانو ته یو ځغلنده نظر واچوو. په لومړي سر کې خو په زغرده درته ویلی شم چې په دغه نوماندانو کې بدون له ښاغلي احمدزي څخه بل نړیوال شخصیت نشته، درسته ده چې په افغانستان کې نورې نړیوالې څېرې هم شته. د بېلګې په توګه ښاغلی حامد کرزی یوازې په سیاسي اړخ کې یو نړیوال شخصیت ورته ویلی شو. یا ښاغلی ډاکټر فاروق وردګ چې د نړۍ په لسو غوره د پوهنې وزیرانو کې یې ځای خپل کړ او داسې نور. خو په دغه ۱۰ نوماندانو کې سره له دې چې نړیوالې څېرې نه دي بلکې ځینې یې ملي شخصیت هم نه لري. که د یو څو یې په لنډه توګه یادونه وکړ. ښاغلی عبدالله، هغه څوک دی چې د خپلې ګټې په خاطر کولای شي په ډېره آسانۍ سره افغانستان خرڅ کړي او یا هم د نورو هېوادونوغلام ترېنه جوړ کړي. چې ژوندۍ بېلګه یې هم لرو. ده او ښاغلي یونس قانوني د امریکایانو سره په لومړیو کلونو کې تر ټولو کرغېړن تړون لاسلیک کړی ؤ. په هغه تړون کې لیکل شوي وو چې ګواکي امریکایان په افغانستان کې هر ډول کړنې تر سره کولای شي. په دې حساب عبدالله له دوستم او نورو ټولو قاتلینو څخه ستر قاتل بلل کېږي ځکه بهرنیانو له دغې تړون څخه په ګټې اخیستنې سره په لسګونه زره افغانان ووژل. که ښاغلي قیوم کرزي ته راشو. زما په اند په دغه کورنۍ به وروسته له دې افغانان تېر نه وزي ځکه وايي ازمویلي مه ازمویه!. ژوندۍ بېلګه یې ښاغلی حامد کرزی درته وایم. درسته ده چې دی اوس د نړۍ یوه لویه سیاسي څېره ده. خو له ده څخه ځان پردی شوی. ده په خپله دوره کې پښتنو ته هېڅ ډول کار نه دی کړی، تر ټولو ډېر پښتانه د ده په دوره کې له خاورو لاندې شول. د ده یوه بېلګه درته وایم. زمونږ په پوهنتون کې یو ځوان او تکړه استاد د کندهار ولایت دی. ده په خپله خوله مونږ ته کیسه کوله چې یو وخت کې زه د کابل پوهنتون عمومي اول نمره شوی وم. نو ارګ ته وروغوښتل شوم. کله چې ارګ ته ورغلم، ښاغلی کرزي د خپل دفتر مشر ته غږ وکړ چې دې هلک ته یو لک افغانۍ د جایزې په توګه ورکړئ، خو چې کله زه ده ته ورغلم او ستړي مه شي مې ورسره وکړل، او دی پوه شو چې زه کندهاری یم، فقط راته ویې ویل چې ښا آفرین! اوبس. نورې پیسې ورکې شوې.

نو نور په یاده کورنۍ باندې تکیه کول د افغانستان سره لویه جفا ده. که ښاغلی زلمی رسول وڅېړو. اول خو څوک چې واده ونه لري زما په اند چې د ده فکر او عقل نیمګړی وي. بل دا چې ښاغلی رسول افغانستان ته هېڅ ډول لاسته راوړنه نه لري، دی په ارګ کې هغه د انګرېزانو خبره د آفېس بای په توګه پاتې شوی. یعنې هېڅ ډول سیاسي څېره نه ده او نه هم دومره وړتیا لري چې د یو ملک رهبري دې وکړی شي. او له استاد سیاف څخه به څه نه درته وایم ځکه ټول پوهېږي چې (غوا توره او پۍ یې سپینې).

د خپلو خبرو نچوړ ته راځم. هغه دا چې پښتانه باید دومره په سیاست کې ضعیف نه وي چې د دوستم په شان کسانو ته بازي ورنه شي کړی. له دوستم صیب څخه به رایې اخلو او نور به ورته وایو چې خپله بزکشي دې ډېره ګټه درته لري. او همدارنګه ښاغلی اشرف غني نه تنها د افغانستان بلکې د نړۍ ویاړ دی. نو باید چې له ده څخه ګټه پورته کړو او د  علامه سید جمال الدین افغان په شان یې خاورو ته ونه لېږو چې افغانستان ته یې هېڅ ګټه ونه رسېږي. یو ځل بیا په ټولو پښتنو او افغانانو غږ کوم چې د ښاغلي اشرف غني په دغه سیاست ځان پوه کړئ. او ټول ده ته رایه ورکړئ تر څو افغانستان نور دثبات، پرمختګ، امن او آرامۍ په لور ګامونه اوچت کړي.

فضل حق طاهرزی