تاند(پنجشنبه، د عقرب ۹) د بشري حقونو څارونکې ډله وايي، د افغانستان د امنیتي ځواکونو هغه قطعې، چې د امریکا د مرکزي استخباراتو یا سي آی اې له لوري یې ملاتړ کېږي، په بې محاکمې وژنو، په زور د انسانانو په بې درکه کولو، بې توپیره هوايي حملو او د بشري حقونو په نورو سرغړونو کې لاس لري.
د بشري حقونو د څار ډلې یا هیومن رایټس واچ په خپل راپور کې، چې نن (پنجشنبه) یې خپور کړ، د دغو قطعو د فسخه کېدو غوښتنه کړې او ویلي یې دي چې د ۲۰۱۷ او ۲۰۱۹ کلونو ترمنځ یې په افغانستان کې د سي آی اې له ملاتړه د دغو برخمنو ځواکونو ۱۴ قضیې څېړلي دي.
د بشري حقونو د څار ډله وايي، دغو ځواکونو د جنګي مقرراتو جدي سرغړونې کړي او په ځینو مواردو کې تر جنګي جنایته پورې رسېدلي دي.
د رویټرز خبري اژانس د راپور له مخې، د سي آی اې ویندوی د بشري حقونو د څار د ډلې د راپور په غبرګون کې ویلي چې دوی له قانون سره سم او د بشپړې څارنې د سیستم مطابق عملیات کوي.
ټیموتي باریټ وویل«طالبان په خپلو حملو کې دا ډول مقررات نه رعایتوي، پراخ تبلیغات کوي چې هغه هڅې بې اعتباره کړي د افغانستان د قانوني حکومت د ملاتړ لپاره کېږي.»
د افغانستان حکومت تراوسه پورې د بشري حقونو د څار ډلې د راپور په اړه څه نه دي ویلي. خو یو شمېر افغان چارواکي تاییدوي چې له سي آی اې سره په جګړه کې ځینې شریک افغان قطعات جنګي جنایتونه کوي.
د صفر یو او صفر ۲ په نومونو قطعې، د افغانستان حکومت ته ځواب ویونکي نه دي او ویل کېږي چې اکثره دا ډول وژنې د دغو قطعو د ځواکونو له لوري کېږي.
دا قطعې په وردک، پکتیکا، پکتیا، ننګرهار او ګڼو نورو ولایتونو کې د بېګناه افغانانو په وژلو تورنې دي.
د دغو قطعو د جنایتونو راپورونه وروسته له دې د خلکو تر غوږنو پورې ورسېدل چې محصلان او حتي د دولت پلوي عناصر یې ووژل.
د بشري حقونو د څار ډله وايي، له ګڼو قضیو چې دوی څېړلي، ورته څرګنده شوې چې دې افغان ځواک په غیرقانوني ډول ملکیان د نه پېژندلو، ناسمو استخباراتي معلوماتو او یا سیاسي سیالیو له کبله ویشتي دي.
دا ډله په پکتیا کې د یوې قضیې یادونه کوي چې ۱۱ بېګناه افغانان پکې ووژل شول.
د بشري حقونو د څار ډله وايي چې د سږ کال په اګست کې په پکتیا کې ۱۱ کسان په دې نوم ووژل شول چې ګنې طالبان دي.
وروسته حکومت د دې پېښې په اړه تحقیقات وکړل او ورته جوته شوه چې بېګناه خلک وژل شوي دي.
د نوي لیبرال پلید ښکلیلاک یوه څیره همدا ده، چې تریلینوني زیرمو پرسر ویده بدوي ولسونومنځ کې د هغوی ترټولو وحشیان کرایه کوي غاړو کې یې ځنځیرونه اچوي بیا خپل هیوادوال پرې داړي په خپلو کې یې جنګوي او ښکیلاکوال په کراره خپل ښکیلاکي ماموریت مخته بیایي