غني خان

د غني خان د دیوان ډېر اشعار د طنز په شکل ویل شوي دي، یعنې منځپانګه او محتوا یې ټوقې دي. د معاصرې دورې په شاعرانو کې غني خان ډېر ښه منظوم طنز لیکونکی دی.

طنز د غني خان د شاعرۍ یو ډېر په زړه پورې خصوصیت دی او طنز د غني د شاعرۍ اساسي ټکی دی.

د غني د شاعرۍ ټوله اډانه په طنز او مزاح ولاړه ده، خو دده دا مزاح هم د مطلب نه خالي نه وي، بلکې په دې کې يې هم د ډېر مطلب خبرې په خندا خندا کې ځای کړي دي.

طنز د رمز او کنایې په بڼه اجتماعي انتقاد دی، البته د هنري اړخونو او د ښکلا پوهنې د معیارونو په پام کې ساتلو سره. طنز لیکونکی، لوستونکی تفکر ته اړ باسي او مهمو او ژورو مسایلو ته یې لارښوونه کوي، طنز لیکونکی د خپل وخت مصور دی.

د غني په شاعرۍ کې هم که طنز په لومړي نظر خندوونکی ښکاره شي، نو په عمق کې یې قهر او غصه پټه ده، دا ځکه چې غني په طنز کې د وخت عمده اجتماعي او حتا سیاسي مسایلو ته د انتقاد په ژبه اشارې کړي دي، په حقیقت کې د غني د شاعرۍ انتقادي اړخ، همدغه د طنز په شعرونو کې تر ډېره حده پورې زیات ځلیدونکی دی.

د غني طنز د هغه د انتقادي شاعرۍ مرکزي برخه جوړوي، د هغه په شعرونو کې ددغه ډول طنزونو نمونې ډېرې زیاتې دي، لکه:

مــچ د زمري سترګې شــــــــکوي ماشـــــــــــی د اوښ وینه

مړلـــــسو ګیـــــدړو، ببرشــــــــــــــــــیر په بونډۍ چرګه کړ

سپــــور شــــــغال په پړانګ دی د غرڅو وښکار له ځینه

پریـــوځـــي چـــــــواړي ته خان ګانـــــــه په رتۍ زرو کړي

ښــــکلي ســـــــــــتا د ګوتو جــــــوړه ځوانه نازنــــــــــــــینه

ناسته ده د ډم د لنـــــــــــدن لور په سرو وریښـــــــمو کې

لور د لوی شـــــــــــیرشاه، لور یې په لاس دی لو له ځینه

مســـت مغرور سر د پښتون ټیټ سترګې یې ښکته دي

شرم داسې شرم چې شرمـــــــونه شرموینه

غني خان په طنزیه اشعارو کې د یو مبلغ په شکل مخې ته راځي، په اوولسمې پېړۍ کې د غرب شاعر (ډرایډن) په طنزیه اشعارو کې وعظ او نصیحت څرګنده مثالونه پیدا کېږي، چې غني له (ډرایډن) نه کم نه دی.

ځواب دلته پرېږدئ

ستاسو برېښناليک به نه خپريږي. غوښتى ځایونه په نښه شوي *