گل آغا احمدی وردک
مقدمه
پنجاوهفتمین جشنواره ادبی یا کنفرانس سالانه نویسندگان سازمان SAARC به تاریخ 18 اکتبر 2019 در شهر دهلی جدید هندوستان برگزار گردید و الی تاریخ 20 اکتوبر به مدت سه روز ادامه داشت. در این جشنواره ادبی، علمی و فرهنگی 150 تن از شاعران، نویسیندگان، دانشمندان و افراد برجسته علمی از هفت کشور عضو سازمان سارک (افغانستان، بنگلدیش، بوتان، هندوستان، مالدیف، نیپال و سریلانکا) اشتراک ورزیده بودند. بنیاد نویسندگان کشورهای آسیای جنوبی یا FOSWAL وظیفه رسیدگی به این گردهمایی بزرگ بین المللی و علمی را به عهده داشت که نویسندگان را از کشورهای متذکره به طور رسمی دعوت مینمایند. همچنان تسهیلات اخذ ویزه هندوستان برای نویسیندگان و شرکت کننده گان این همایش ادبی، میزبانی آنها در هندوستان و تدویر مجلس مسئولیت این نهاد میباشد. در این گردهمایی سالانه شاعران و نویسیندگان با یک اجندای خوب و قبلا تهیه شده شرکت می کنند. این میله ادبی سالانه مراسم افتتاحیه جالب دارد که در آن علاوه از نویسیندگان و شاعران، رهبری FOSWAL و گردانندگان مجلس، تعدادی از دانشنمدان و مهمانان ارشد هم اشتراک مینماید و مراسم تشریفاتی و مقدماتی را به جا می آورند. همچنان یک یک تن نویسینده از کشورهای عضو سارک به نمایندگی کشورهای متبوع خویش گزارشهای سالانهء از تلاشهای ادبی و فرهنگی را تقدیم حضار جشنواره مینماید.
هدف
ایفای نقش مثبت در تقویت صلح منطقه ای، ترویج روشنفکری ، ایجاد آگاهی و احترام در بین فرهنگ های مختلف شرکت کنندگان، نویسندگان و شاعران کشورهای عضو SAARC میباشد. همچنان ایجاد درک مشترک در بین نویسندگان، شریک ساختن دانش و تجربیات با یکدیگر، گسترش روند روابط فردی بین نویسندگان ، شاعران ، محققان ، هنرمندان و اعضای کشورهای عضو SAARC ، جمع آوری ایده های ادبی و فرهنگی هدف عمده این جشنواره است. علاوه بر این گسترش فعالیت های ادبی و فرهنگی در کشورهای عضو SAARC ، تبادل تجارب علمی، ادبی و فرهنگی به یکدیگر، ارائه نمایش همبستگی فرهنگهای رنگارنگ و غیره از مقاصد عمدهء دیگری این همایش میباشد. بیشترین تعداد جشنواره های بنیاد ادبی کشورهای آسیای جنوبی در شهر دهلی جدید مرکز کشور هندوستان تدویر گردیده است، اما برخی از این جشنواره های سالانه ادبی در کشورهای بنگلدیش، سریلانکا، بوتان، مالدیف و نیپال نیز برگزار شده است.
زبان مشترک
زبان مشترک جشنواره ادبی کشورهای عضو سازمان SAARC انگلیسی است و نویسیندگانی (زن و مرد) از کشورهای عضو SAARC در این همایش اشتراک مینمایند که چهره های مشهور علمی، فرهنگی و ادبی در کشورهای متبوع خویش هستند، آثار ادبی چاپی و غیر چاپی دارند، به امور فرهنگی و ادبی مشغول میباشند و به لسان انگلیسی تکلم روان کرده میتوانند. همچنان نویسیندگان که در این نوع همایش ها اشتراک مینمایند باید از طرف FOSWAL نهاد برگزاری نویسیندگان جنوب آسیا رسما دعوت شده باشند، توانایی خریدن تکت دو طرفه طیاره جهت سفر هوایی به جایگاه همایش داشته باشند، نمایندگی خوبی را از کشور خویش نمایند و بتواند شعر یا نثر خود را در مجالس این جشنواره به لسان انگلیسی به شکل مناسب ارائه نماید.
اشتراک افغانستان
افغانستان رسماً در سال 2007 عضو سازمان SAARC شد ، اما حتی در سال 2000 میلادی، دو تن نویسنده در نمایشگاه ادبیات SAARC حضور یافته بودند و ترجمه ای از اشعار پشتو و دری خود را به لسان انگلیسی ارائه کرده بودند. بعد از تاریخ متذکره سالانه 10 الی 20 تن نویسنده افغان به طور رسمی به هر جشنواره ادبی SAARC که احتمالاً در شهر دهلی جدید ، پایتخت کشور هندوستان برگزار می شود ، دعوت شده اند و از آن زمان تاکنون در جشنواره های فرهنگی شرکت کرده اند و این سلسله جریان دارد.
گل آغا احمدی وردک ، نویسنده این راپور ادبی از افغانستان، همچنین در پنجاو هفتمین جشنواره ادبیات SAARC یکجا با هیئت نویسندگان و شعرای افغان اشتراک ورزید، گزارش فرهنگی افغانستان را برای سال 2019 ارائه داد و در این کنفرانس کتاب جدید خود را که به لسان انگلیسی نوشته شده بود، معرفی کرد. گل آغا احمدی با همکاری رئیس هیئت افغانی، شاعران و نویسندگان اشتراک کننده افغان در این جشنواره، مدال طلا را به بنیانگذار این جشنواره، (خانم اجیت کورجی) از طرف (بنیاد ستاره های جهانی صلح) اهدا کرد. همچنان برای هیئت اداری FOSWAL و نمایندگان ادبی کشورهای عضو سارک جوایز را که از میوه خشک افغانستان تهیه شده بود به ایشان اهدا نموده و اشعار خویش را به زبان انگلیسی ارائه نمود. نویسیندگان و شاعران افغان که در پنجاوهفتمین جشنواره سالانه ادبی سارک از افغانستان شرکت کردند، نامهای شان طور ذیل میباشند: منصور نسیمی ، گل آغا احمدی وردگ ، شمس الحق حیران، نجیب منلی، پرتو نادری، غلام حضرت نبی پور، ناهید حکیمی، پرستو یاری، سمیرا رسا، فارسه خزان، نور گل شفق، جاوید وربل، ومان نیازی، للمه ومان، دیا سینگ انجان، اسدالله داودزی، ریحانه فروغ، شکیلا واجدی، سیمین حسینی و خیریه مهشید. خوشبختانه نویسندگان و شاعران افغانستان به شکل درخشان در این جشنواره شرکت کردند، وحدت و میهن پرستی آنها قابل قدر بود و حضور ادبی و فعالیت درخشان آنها منجر به ارتقاء نام افغانستان در این همایش بین المللی ادبی گردید. همچنان شاعران و نویسیندگان افغانستان سایر شرکت کنندگان در این جشنوار را تحت تأثیر مثبت قرار داده و تصویری صلح آمیز از افغانستان به نمایش گذاشتند.
تاریخچه کوتاه
جشنواره سالانه ادبی SAARC برای اولین بار در سال 1986میلادی تاسیس شد و اولین همایش نویسندگان کشورهای عضو سارک در سال 1987 میلادی به نام کنفرانس نویسیندگان کشورهای عضو سارک در دهلی جدید برگزار شد. لکن بعدا به دلیل عدم شرکت نویسیندگان پاکستان در جلسات این کنفرانس ادبی نام آن به جشنواره ادبی نویسیندگان کشورهای آسیایی جنوبی تبدیل شد. موسس جشنواره ادبیات سارک به نام خانم (اجیت کیورجی فادما شری) تعدادی از نویسندگان مشهور، دانشمندان و ادیبان مشهور هندوستان هستند. بنیاد FOSWAL که وظیفه تدویر جشنواره ادبی نویسیندگان کشورهای آسیای جنوبی به عهده دارد، به عنوان یک سازمان غیردولتی فعالیت می کند و میزبان جشنواره های ادبی سالانه و همایش های دانشمندان، شاعران، هنرمندان و نویسندگان از کشورهای عضو SAARC است. با این بنیاد ادبی، سازمان SAARC، دولت هند، مؤسسات علمی هندوستان و برخی سازمان های بین المللی در برگزاری همایش های ادبی نویسندگان همکاری می نماید.
کتلاک زندگینامه
اسامی، تصاویر و شرح حال کوتاه نویسندگان زن و مرد دعوت شده به این جشنواره ادبی از کشورهای عضو SAARC در یک کتابک یا کتلاک توسط نمایشگاه ادبی کشورهای جنوب آسیا (FOSWAL) در آستانهء برگزاری ای همایش ادبی سالانه چاپ می شود. این کتلاک به نویسندگان و شاعران قبل از آغاز پروگرامهای جشنواره توزیع گردیده و شرح مبسوط حال هر نویسنده قبل از شنیدن سخنان وی توسط هیئت رئیسه در کمیته های فرعی شعر و نثر قرائت میگردد.
دستور کار
دستور کار جشنواره ادبی SAARC به شکل خیلی جالب پیش میرود، بعد از نام نویسی اشتراک کنندگان، بخش اول که مراسم تشریفاتی است اجرا میگردد که در آن به جایگاه نشستن هیئت رهبری، گذاشتن شال های نرم پشمینه کشمیری به شانه های دانشمندان، ریختن برگهای گل سرخ در گلدان پر از آب توسط مهمانان ارشد، تفویض مدال ها به نویسندگان فعال و موفق، ارائه هدایا به مهمانان خاص سخنرانیهای تشریفاتی موسس جشنواره ادبی سارک، دانشمندان و راپورهای کشوری توسط نمایندگان هفت کشور عضو سارک و غیره. بخش دوم این مراسم معرفی کتاب های تازه منتشر شده در سال جاری با گرفتن نام کتاب و نویسینده آن میباشند. در بخش دوم و بعد از ختم مراسم تشریفاتی مرحله قرائت شعر و نثر میرسد که هر روز کاری به چندین جلسه یا session خاص تقسیم گردیده، هر جلسه یک رئیس میداشته باشد و طبق اجندای قبلی در حدود 5 الی 6 تن به آن دعوت شده تا شعر، نثر یا داستان کوتاه خویش را قرائت نماید. بخش چهارم برنامه های هنری است و احتمالاً بعد ازعصر برگزار می شود که در آن آوازخوانی و موسیقی توسط خوانندگان مشهور با رقص های محلی اجرا می گردد. روزهای دیگر جشنواره ادبی SAARC نیز برنامه هایی مشابه دارند و نیمه اول آخرین روز جشنواره شامل جلسات اختتامیه ، ارائه قدردانی از اشتراک کننده گان، قطعنامه و پیشنهادات نویسندگان کشورهای عضو SAARC میباشد. نیمه دوم همان روز به دیدار هیئت از اماکن تاریخی هندوستان اختصاص می یابد، که شامل یک بازدید کوتاه از برخی از محبوب ترین اماکن شهر دهلی جدید میباشد. در جشنواره ادبی SAARC ، تعدادی کتاب به طور رایگان در اختیار شرکت کنندگان قرار داده می شود که توسط بنیاد FOSWAL تهیه شده است. همچنان برخی از نویسندگان نیز آثار تازه منتشره خود را به نویسندگان دیگر به طور رایگان توزیع می نمایند. برای آشنایی با سازمان SAARC ، خوب است که در اینجا معرفی مختصر ازین سازمان داشته باشیم.
سازمان سارک
سارک یا سازمان همکاری های منطقه ای آسیای جنوبی عبارت از یک سازمان اقتصادی ، سیاسی ، فرهنگی، ادبی، اجتماعی و جغرافیایی هشت کشوری است که در آسیا جنوبی مستقر اند. کشورهای عضو سازمان سارک شامل (افغانستان ، بنگلدیش، بوتان، هندوستان، مالدیف، نیپال، پاکستان و سریلانکا) هستند و جمعیت این کشورها تقریباً نیم میلیارد نفر تخمین زده می شود که یک پنجم حصه جمعیت کل جهان را تشکیل می دهد. نظریه ایجاد سازمان سارک برای اولین بار توسط رئیس جمهور پیشین بنگلدیش آقای مجیب الرحمان ارائه شد، که در اجلاس کولمبو در سال 1981 توسط هندوستان، پاکستان و سریلانکا تصویب شد اما سازمان سارک رسما در سال 1985 تاسیس شد و مجلس تاسیسی آن در شهر داکه پایتخت بنگلدیش و با حضور رهبران بنگلدیش، بوتان، نیپال، هندوستان، پاکستان، مالدیف و سریلانکا برگزار شده بود. افغانستان در نهم اپریل سال 2007 به عنوان هشتمین عضو سازمان سارک شناخته شد. سازمان همکاریهای اقتصادی و منطقوی سارک دارای چندین عضو ناظر است و روابط نزدیکی با سازمان ملل متحد، اتحادیه اروپا و چندین سازمان بین المللی دیگر نیز حفظ کرده است.
اهداف سازمان سارک
هدف اصلی سازمان سارک بهبود روابط و همکاری بین کشورهای عضو در زمینه های اقتصادی، فرهنگی، ادبی، صحت عامه، تکنالوژی معلوماتی، اجتماعی، انرژی ، زراعت و توسعه روستایی ، توسعه منابع انسانی، حمل و نقل کالاها، آموزش و ارتباط از راه دور، ژورنالیزم، خود کفایی و غیره است. سازمان سارک اجلاس سالانه سران کشورهای عضو دارد که در پایتخت های کشورهای عضو برگزار می شود و جلسات وزیران خارجه اعضای این سازمان در سال دو بار برگزار می شود.
سازمان سارک برای تعدادی از اهداف مهم اقتصادی و اجتماعی ساخته شده است که به شرح زیر خلاصه می شود:
- حصول اطمینان از رفاه مردم در منطقه جنوب آسیا و بلند بردن سطح اقتصادی و اجتماعی آنها.
- تسریع روند رشد اقتصادی و بهره گیری از همه پتانسیل های موجود در منطقه و بهبود فعالیت های زراعتی برای ارتقاء سطح زندگی مردم این منطقه.
- بهبود روابط همه جانبه بین کشورهای عضو سازمان همکاری جنوب آسیا.
- تقویت توافق های چند جانبه و درک مشکلات یکدیگر؛
- تقویت تلاشها و همکاریهای مشترک بین کشورهای عضو در زمینه های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، علمی، ادبی، و تکنالوژی.
- تقویت همکاریها با کشورهای در حال رشد؛
- تقویت همکاری بین کشورهای عضو در مورد مسائل بین المللی؛
- همکاری با سازمانهای بین المللی منطقه ای دیگر که اهداف و مقاصد مشابهی در منطقه دارند.
در مقاله های بعدی چندین پیشنهاد برای بهبود هر چه بیشتر جشنواره بین المللی ادبیات نویسندگان کشورهای عضو سارک خواهیم داشت تا این جشنواره هر چه بیشتر جامع تر، زیبا تر و فراگیر تر شود.