دا خبره اوس نه ولس ته نوی ده او نه هم نړیوالو ته ، خو د ولس څه په وسه نده او نړیوال ښاماران اوبه خړی کوی او ماهیان پکښی نیسی . هر ځل چی د اشرف غنی او عبدالله تر منځ په سیاسی خبرو مشکلات را پیښ شی ، لومړنی څرک یی پر تخنیکی برخه ښکاره شی او د عبدالله د ډلی لخوا پټکې ووهلی شی چی م. م. زموږ غوښتنی په پام کی ندی نیولی ، انتخاباتی بنسټونه بی پری ندی ځکه نو د بیا شمیرنی پایلی نه منو . کله چی بیا په سیاسی برخه کی د واک د ویش په اړه غوړی وعدی تر لاسه کړی نو وایی چی د رایو بیا شمیرلو پروسه ښه روانه ده ، زموږ یی هری پریکړی منلو ته تیار یو .
د جان کیری د دویم سفر او د هغه په سپارښت د تړون تر لاسلیک وروسته چی ګویا بایلونکی نوماند به تر ګټونکی ډیر امتیازونه تر لاسه کوی ، هر څه سم شول او د بیا شمیرنی پایلی د منلو وړ وګرځیدی . خو کله چی اشرف غنی تیره ورځ وویل چی د واک ویشلو په اړه می د هیچا سره موافقه نده کړی او که بریالی شم نو واک به د چا سره و نه ویشم . البته دلته یی په غیر مستقیم ډول دا هم و ښودل چی که بریالی نشم نو له بریالی نوماند نه هم د واک برخه په خیرات کی نه غواړم . د بلی خوا تر اوسه پوری چی ۳۰ ٪ رایی تفتیش شوی ، دوه لکه د اشرف غنی له رایو او یولک او ۲۰ زره رایی د عبدالله له رایو څخه باطلی شویدی . لدی نه په پایله اخیستلو سره تیره ورځ د نړیوالو څارونکو مشر په څرګنده وویل چی : « . . . .د رایو د تفتیش له روان بهیره داسي ښکاري چې دانتخاباتو پر پایلو به اغیز ونه کړي» . البته ددی خبری مانا یی دا وه چی دواړو خواوو درغلی کړی ، د دواړو خواو یو شمیر رایی باطلی کیږی مګر ګټونکی او بایلونکی به هغه کسان وی چی پخوا د رایو د ابتدایی شمیرلو په پایله کی اعلان شوی وه .
پدغو رایو کی رښتینی ګټونکی او بایلونکی اوس نه یوازی اولس او نړیوالو ته مالوم دی ، بلکه پخپله د ښاغلی عبدالله ډله هم پدی ښه پوهیږی چی ګټونکی څوک دی . دوی اوس پوهیدلی چی « قمار را که باختی ، حریف را از دست نده » ځکه نو اوبه خړی کوی ، پټکی وهی ، تهدیدونه کوی او حریف په مرګ نیسی څو په تبه یی راضی کړی .
دا ځل د پټکو نوبت ښاغلی عطامحمد نور ته ورسیدی . هغه تازه دمه په خارج کی د استراحت نه راغی او د واشنګټن پُست سره یی په مرکه و ویل : « . . . . که د ده د خوښې کاندید عبدالله عبدالله بریالی اعلان نه شو، مدني پاڅون به پیل کړي» . ده ټینګار وکړ چی موږ د بهرنیانو تر څارنی لاندی د رایو پر تفتیش باور نلرو . ده وویل ، د رایو د بیاشمیرنی او تفتیش پایله به و نه منو او زیاته یی کړه : « . . . . موږ به لوی مدني پاڅون پیل کړو… » . د مدنی پاڅون پروسه چی په ترڅ کی به یی څه وکړی ، ده داسی تشریح کړه : « . . . موږ به دولتي ودانۍ او تاسیسات ونیسو…. موږ به پروسه بایکاټ کړو، او راتلونکی حکومت به په رسمیت ونه پیژنو . . . » .
داچی ښاغلی نور په خارج کی استراحت کاوه ، ښایی پدی به خبر نه وی چی د رایو د تفتیش د څارنی د پاره بهرنیان دده د لارښود یانی ښاغلی عبدالله په بیا بیا غوښتنه ، د م. م. او اوباما په تائید سره راغلل ، د تفتیش د پاره یی د عبدالله د وړاندیزونو له مخی معیارونه جوړ کړل ، د انتخابانو له خپلواک کمیسیون نه یی واک واخیست ، د دواړو نوماندانو ، مدنی ټولنو او ټولو اړوندو بنسټونو د استازو په حضور کی یی د تفتیش کار پیل کړ . پدی کی شک نسته چی عطامحمد نور پدغو ټولو جزئیاتو ډیر ښه خبر دی . اصلی خبره داده چی د نوموړو بهرنیانو پر څارنی باندی ځکه باور نلری چی هغوی پدی پوه شوه او په زغرده یی اعلان کړه ، که رایی د تفتیش د هر ډول غلبیل نه هم تیری سی ، پر پایلو په کوم اغیز و نکړی .
دا ځل له بل هر وخت نه خبره په سپینه وسوه او هر چاته و ښودل شوه چی که عبدالله عبدالله بریالی اغلان نشی ، دا ډله بل څوک په رسمیت نه پیژنی او دولتی ودانی اشغالوی یانی کودتا کوی .
زما په اند کودتا څه نوی خبره نده ، هم په افغانستان او هم په نوره نړۍ کی ډیری کودتا ګانی شویدی . فرض به یی کړو چی دوی دا اقدام وکړی او کودتا یی بریالی هم شی . ښاغلی اشرف غنی ته می مشوره داده چی دا ډول دده بی واکه کول لدی نه ښه دی چی پخپله د یوه ناوړه ائتلاف دلاری چی د خلګو رایو ته سپکاوۍ پکی شوی وی او پر رایو باندی د معاملی پر بنسټ وی ، واک ورته وسپاری . دوی خو لومړی ځل هم د جنرال عظیمی په مشری د نجیب الله پر ضد د کودتا دلاری واک تر لاسه کړ او پایله یی وطنوالو او نړیوالو پخپلو سترګو ولیدل . ازموده را ازمودن خطاست ، دا ځل به بیا له کومو اصیلو زڼو څخه داسی ښکلی ګلان وکری چی وطن پری ګلالی شی ؟
پای .
۱۵ / ۸ / ۲۰۱۴
Pe likena de bateleydunko raio andaza ghalata shodel shewey da. Pe 29% rai key 85000 raye aw pe 100% raio key pe hedud de 300000 raio de dwarhu tsekha legey shi kho de fisadei pe tenasob key khas tawpir ne razi.