تاند- د افغانستان زعفران په تېرو درو کلونو کې پر له پسې د کیفیت له نظره د نړۍ د ښو زعفرانو مقام ګټي.
زعفران، چې د نړۍ تر ټولو ګرانه بوټی دی، په وروستیو کلونو کې یې په افغانستان کې کښت زیات شوی او دا هیله ورسره پیدا شوې چې بالاخره به د کوکنارو ځای ونیسي.
د هر کیلو ګرام زعفران بیه د ۱۲ سوه او ۱۸ سوه ډالرو ترمنځ ده.
سره له دې چې دغه بوټي اوس د افغانستان په ګڼو ولایتونو په تېره بیا هرات کې کرل کېږي خو لا یې هم د کوکنارو د تولید پر کمښت اغېز نه دی کړی.
د ملګروملتو له اټکل سره سم د افغانستان د تریاکو کارو بار ارزښت د کال ۳ ملیارد ډالرو ته رسېږي.
خو له دې سره سره په افغانستان کې د زعفرانو کښت په ډېرېدو دی او تر ټولو مهمه لا دا ده چې د افغانستان زعفرانو په نړۍ کې ښه نوم ګټلی دی.
تر ټولو زیات زعفران په ایران کې کرل کېږي خو د کیفیت له پلوه د افغانستان زعفران په نړۍ کې لومړی مقام لري.
د اریانا زعفران شرکت ريیس بشیراحمد رشیدي وايي چې له هیواده دباندې د افغانستان زعفرانو ته تقاضا خورا ډېره ده.
د ده شرکت له ترکیې رانیولې تر فرانسې، هند او متحدو ایالتونو پوري بېلابېلو هیوادونو ته زعفران صادروي.
د زعفرانو په تولید کې ښځې په ځانګړي ډول زیات رول لري او دې محصول ښځو ته د کار زیات فرصتونه برابر کړي دي.
د اریانا زعفران شرکت د پیکینګ یا بسته بندۍ مسوول خُرم رسولي رویټرز خبري اژانس ته وویل:
«موږ د زعفرانو په کښت په دې هم زیات خوښ یوو چې ښځو ته یې د کار زمینه برابره کړې ده. د زعفرانو حاصل عموماً ښځې ټولوي او ورپسې پروسه یې هم د دوی له لوري پر مخ بېول کېږي.»
زعفران لږترلږه ۲ زره کاله پخوا په اوسني افغانستان کې کرل کېدل. دا بوټی وچ اقلیم، زیارکښو کروندګرو خو یو څه ښو ماشین الاتو یا هم پیسو ته اړتیا لري.
په اکتوبر کې د زعفران د حاصل ټولول پیلېږي او مخکې تر دې چې ګلان یې مړاوي شي، په درو اوونیو کې بشپړېږي.
کارګر د ورځې نژدې ۱۰ کیلو ګلان ټولوي او په هر کیلو ۲۵ افغانۍ ترلاسه کوي.
افغانستان اوس د کال ۴ ټنه زعفران تولیدوي خو ګاونډی ایران د کال ۲۰۰ ټنه حاصل اخلي.
رشیدي، چې دفتر یې په هرات ښار کې دی، وايي په تېرو دوو کلونو کې د زعفرانو حاصل د خلکو پر اقتصاد ښه اغېز کړی دی.
نړیوال بانک اټکل کوي چې په هرات ولایت کې ۶ زره کروندګر د زعفرانو پر کښت او تولید بوخت دي او د ملګروملتو وروستي ارقام ښيي چې تېر کال په هرات او فراه ولایتونو کې د کوکنارو کښت لږ شوی دی.
زعفران خو د نړی په سطحه باندی ارزښت لری ، او همداشان د نړی په سطحه باندی تجارت هم لری نو الله ج دی وکړی چې افغانستان کی نو د ګوګنارو په ځای د زعفرانو کښت او زرعت ته وده پرمختګ ورکړی .